Coğrafya Dersi Kısa Notları ve Soruları-3 – Yeryüzü Şekilleri
Coğrafya Dersi Kısa Notları ve Soruları, Yeryüzü Şekilleri, kpss ders notları önemli soruları ile ilgili kendi notlarımı paylaşıyorum.
| YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ | |
| yer yüzü şekillerini etkileyen iç kuvvetler nelerdir? | volkanlar, depremi orjonez (dağ oluşumu), epirosenez (kıta oluşumu) |
| yeryüzü şekillerini etkileyen dış faktörler nelerdir? | rüzgar, akarsu, buzullar, dalgalar |
| türkiyede buzulların şekillendirici etkisi var mıdır | EVET. 3000m üstü dağlarda vardır. ANCAK kıyılarda Skyler ve Fiyord görülmez buzul yok çünkü. |
| türkiye en fazla etkisi olan dış kuvvet nedir | Akarsulardır. akarsuların kısa olmasının sebebi de engebeli ve deniz çok yakın olmasıdır |
| rüzgar erozyonunun en etkili olduğu yer neresidir | güneydoğu ve iç anadoludur |
| Birinci zaman diliminde neler oldu | her yer denizdi sonra deniz yükselip kara oluştu. masif alanlar oluştu |
| birinci jeolojik zamanda oluşan masif alanalar nereleridir | Zonguldak, yıldız dağları, menteşe, kırşehir ve bitlistir |
| 4. zaman diliminde neler oluştu | egoid karası çöktü ege denizi oluştui boğazlar oluştu ve buzullar ile ağrı cilo kaçkar dağları oluştu |
| taş kömürü hangi zaman dilimindedir | 1. zaman diliminde oluştular. türkiyede az olmasının sebebi de 1. zaman diliminden parçanın az olması ülkemizde. |
| 3. zaman diliminde neler var | Linyit, bor, kaya tuzu, doğal gaz, Biz 3. zamanda olduğumuzdan bizde çok linyit var. ama petrol yok işte. |
| Türkiyede en fazla şekillenmeyen neden olan iç etken nedir | Orjonik hareketlerdir.(Dağ oluşumu). |
| bir ülkenin deprem riski çok azsa nasıl yorum yapılır | demek ki ülkenin arazisi 1. zamanda oluşmuş ve yaşlı kütle olduğu için deprem riski azdır |
| türkiyede volkanik dağlar ve fay hatları hangi dönemde oluşmuştur | 3. dönemde volkanik dağlar ve fay hatları kuzey ve doğu anadolu fay hatyları oluşmuştur. Sebebi ise; arabistan levhasının sıkıştırması nedeniyle faylar oluşmuştur. |
| Buzul devri ve buzul dağları ne zaman oluşmuştur | 4. zaman diliminde oluşur. türkiyede bazı dağlar buzullaşmadan etkilenmiştir. ör; cilo dağı, kaçkar, ağrı dağı, aladağlar. |
| Türkiye yeryüzü ne zaman tam şeklini aldır | türkiye bugünkü görünümünü 3. ve 4. zaman diliminde almıştır. bu nedenle dağlık ve engebeli bir araziye sahiptir. |
| Türkiyenin iç kesimlerinde yüksek yerlerle geniş düzlüklerin olmasının sebebi nedir. | 3. zamanın sonu ve 4. zaman diliminin başı esnasında toptan yükselme (epirojenik hareket) sonucu oluşmuştur |
| Kıvrım dağlarındaki yüksek ve çukur yerlerin isimleri nelerdir. | yüksek kalan yerlere; antiklial alçakta kalan kısma ise senklinal adı verilir. |
| kırık dağlarda çökme ve yukarıda kalma sonucu oluşan yapılara ne denir | yukarıda kalan kısma horst alçakta kan bölüme ise graben adı verilir. |
| Türkiyede buzulların şekillendirici etkisi olan volkanik dağlar varmıdır | EVET. örneğin ağrı tendürek, süphan erciyes gibi volkanik dağlar buzullanma şekilleri vardır. |
| dağların kıyıya paralel uzanması sonucu neler görülüyor | kıta sahanlığı çok dardır, boyuna kıyı tipi vardır, delta oluşumu zordur, koy körfez ve doğal liman azdır falezler çoktur., |
| dağların kıyıya dik uzanması sonucu neler görülür | kıta sahanlığı geniştir, delta oluşumu kolaydır, kıyı girinti çıkıntısı çoktur koy körfez doğal liman çoktur falez çok azdır. |
| Erozyon, toprak kayması ve heyelan arasında ne fark vardır. | toprağın sadece üst kısmının verimli kısmının selle gitmesi sonucu erozyon oluşur. Ancak toprak tabakasının yer değiştirmesi ise toprak kaymasıdır. HEYELAN İSE KOMPLE ANA KAYANIN YER DEĞİŞTİRMESİDİR. |
| Her yüksek yer plato olur mu ? | hayır platonun şartı; hem yüksekte kalacak hem de AKARSU TARAFINDAN YARILACAKTIR. BELLİ BİR YÜKSEKLİĞİ YOKTUR. |
| PLATO İLE YAYLA ARASINDAKİ FARK NEDİR | YAYLA BİR YERLEŞİM YERİDİR PLATOYLA FARKLIDIR. |
| platolarda neden tarım yapılmaz daha çok hayvancılık yapılır | SULAMA SORUNU olduğu için tarım yapılmaz. Ancak bu sorun barajlar yapılarak giderilir. |
| en az hayvancılık ve tarım yapılan platomuz nedir | çatalca kocaeli platosudur çünkü sanayi vardır. |
| ovaların özellikleri nelerdir | platoda söylenenin tam tersidir alçakta kalır, verimlidir, su sorunu yoktur. |
| delta OVALARIMIZ NELERDİR
|
bakırçay ile DİKİLİ, gediz İLE MENEMEN O, küçük menderes ile SELÇUK – Büyük menderes ile BALAT OVASI ve amik ovasıdır. |
| SEYHAN CEYHAN nehirlerinin oluşturduğu – çukurova, GÖKSU nehrinin oluşturduğu silifke ovası, KIZILIRMAK nehrinin oluşturduğu bafra ovası ve YEŞİLIRMAK nehrinin oluşturduğu Çarşamba ovasıdır. | |
| tektonik ovalar nasıl oluşur | Fay hattına bağlı olarak ortaya çıkan çöküntü alanlarının akarsu alüvyonlarıyla dolması sonucu tektonik ovalar oluşmaktadır. |
| tektonik ova türkiyede neden çok fazladır. | türkiyenin çok genç bir oluşumlu olması ve fay hatlarının kırıklı olmasıdır. BU NEDENLE TEKTONİK OVALAR AĞIRLIKLI OLARAK FAY HATLARININ YOĞUN OLDUĞU YERLERDE ÇOKTUR. |
| KARSTİK OVALAR NELERDİR | EGEDEKİLER TAKKEM; tefenni, acıpayan, kestel, korkuteli, elmalı, muğla çivril, antalya |
| dağ eteği ovası nerelerdedir | hatay dörtyoldaki, ERZİN OVASI İLE İNEGÖL OVASIDIR. |
| taban seviyesi ovası nerelerdedir | nehir denize ulaşmadan tam kıyıya varamadan yaptığı ovadır. ADAPAZARI OVASI |